Dag 40: de finale

De veertigste dag van mijn voedsel-campagne stond niet geheel in het teken van voedsel. Het was de Dag van de Duurzaamheid. Op meer dan 2000 plekken in Nederland hebben zeker 60.000 mensen zich beziggehouden met duurzaamheid. Voor Urgenda was ik ‘tour-captain’ van een deel van de Elektrische Elfstedentocht die van start ging in Helmond. Die ochtend vertrokken vanaf zeven plaatsen in Nederland diverse elektrische karavaans. Anne Marie Rakhorst gaf in Helmond om 10.30 uur het startsein voor de tour met een snerpende toeter, op het moment dat een kleine stoet van vijf elektrische auto’s richting Rosmalen vertrok. Hier vond in het Autotron een bijeenkomst plaats over duurzaam vervoer, waar ook staatssecretaris Bleeker en ondernemer Ruud Koornstra hun opwachting maakten.

Camera’s flitsten af en aan toen Bleeker achter het stuur plaatsnam van een elektrische bestelauto. Zo leuk en nieuw blijkt elektrisch rijden nog te zijn. Door naar Utrecht, waar we op een tochtig parkeerterrein warme snert kregen van enthousiaste betrokkenen bij projecten rond elektrisch vervoer van AgentschapNL en het Formule E team, de club van Prins Maurits. En vervolgens – het liep inmiddels tegen drieën - zetten we koers naar eindpunt Almere. Op een steenkoude dijk onder de windmolens vonden tientallen bestuurders van elektrische auto’s elkaar. Verkleumd, maar gelukkig dat ze uit alle hoeken en gaten van Nederland de tocht hadden volbracht en elkaar hadden gevonden. Magisch om mee te maken hoe enthousiast mensen meedoen aan zo’n reis vol ontberingen (om stroom te sparen ging in heel veel elektrische auto’s de verwarming niet aan) en hoe blij ze zijn andere chauffeurs op het eindpunt te ontmoeten. ‘We hebben het gered!’

Mijn eigen 40 dagen durende tocht eindigde gisteren ook, in Almere. Weliswaar niet op de koude dijk, maar in de bibliotheek van Almere waar de Youth Food Movement met hulp van heel veel vrijwilligers een prachtig diner had gekookt voor de Trouw duurzame 100. Zo’n 150 (ook nieuwe genomineerden waren uitgenodigd) van de meest invloedrijke duurzaamheidsmensen kwamen samen om de Dag van de Duurzaamheid af te sluiten. Aan 11 tafels werd druk gediscussieerd over belangrijke thema’s als ‘duurzaam consumeren’, ‘groene economie’ en – uiteraard – ‘duurzaam voedsel’. Aan ‘mijn’ tafel schoven een mooi gezelschap van grote en kleine ondernemers, een politica, de retail en maatschappelijke partijen. Hoewel er belangwekkende dingen werden gezegd over de jeugd (besef bijbrengen maar ook warenkennis), de overheid (zorgen voor level playing field) en de consument (meer bewustwording) konden wij in ruim een uur tijd het ingewikkelde voedselvraagstuk natuurlijk niet oplossen. Toch gaat ieder van ons er binnen de eigen mogelijkheden wel hard aan werken.


Mijn reis van 40 dagen kent geen climax aan het eind. Geen top die ik heb beklommen, geen medailles, geen eindstreep. Gaande de rit heb ik ontdekt dat het onderweg zijn, dingen proberen, vragen stellen en wijzer worden vele malen belangrijker is dan het bereiken van een vooropgezet doel. Ik ging op zoek naar duurzaam voedsel. Dat heb ik in ruime mate aangetroffen, afhankelijk van hoe je dit definieert. Maar ik vond onderweg vele malen meer dan ik ooit voor mogelijk heb gehouden. Ik vond bijzonder eten. Ik vond inzicht in de complexiteit van het voedselvraagstuk. Ik vond mensen die mij lieten delen in hun inzichten en creaties. Ik vond puurheid, rust en waarheid. En heel veel liefde en betrokkenheid. En bovenal de wetenschap dat duurzaamheid iets is dat we alleen met elkaar kunnen bereiken.

Ik ben weer thuis. Met een vol hoofd van wat ik allemaal heb gehoord onderweg. Met een vol hart van wat ik allemaal mocht beleven en met veel dankbaarheid voor wat ik heb gekregen aan kennis, aan betrokkenheid, steun en bereidwilligheid. Ik wil iedereen bedanken die mij een kijkje in zijn of haar keuken gunde. Of dit nu een bedrijf was dat zijn deuren opende, particuliere of professionele koks die voor mij kookten of iemand die aan de keukentafel zijn zorgvuldig opgebouwde inzichten in het voedselvraagstuk met mij deelde. Ik wil alle twitteraars bedanken voor hun vrolijkheid en praktische suggesties.


Via mijn blog heb ik geprobeerd iets terug te geven. Ik heb getracht dat wat ik vond te verwoorden en op deze manier iets te creëren wat er misschien nog niet was. Dat was geen opzet, maar gebeurde toen ik mij openstelde voor wat zich aandiende. In een ‘epiloog’ die ik nog ga schrijven hoop meer aandacht te kunnen schenken aan de grote lijnen van wat ik heb meegemaakt. Voor nu ga ik eerst uitrusten van deze inspirerende tocht en nadenken over mijn volgende stap.