Dag 13: eten uit de natuur

Toen een dikke twee jaar geleden DE crisis uitbrak ben ik, net als veel anderen vemoed ik, gaan rekenen. Hoe veel geld staat er nog op mijn spaarrekening en hoe lang houd ik het daarmee uit? Wat als ik mijn baan verlies? Wat als er niets meer te eten is? Over dat laatste zouden een heleboel mensen in ons land zich best zorgen moeten maken. Iemand voor wie dat niet beslist niet geldt is Lizet Kruyff. Als wetenschapsjournalist gespecialiseerd in de culinaire geschiedenis, weet zij alles over de natuur en wat voor eetbaars die te bieden heeft. En ik was dan ook aangenaam verrast dat ik een dagdeel een kijkje in haar leven mocht nemen. Lizet haalde me op van station Geldermalsen.

Al binnen een minuut stoppen we op een onooglijk parkeerterreintje omdat zij daar op de heenweg geschubde inktzwammen had aangetroffen. Nietsvermoedend stonden deze witte paddestoelen daar op een verlaten grasveldje te wachten tot wij ze voorzichtig gingen oogsten.
Vervolgens rijden we richting Waal. De tuin van kasteel Neerijnen bevat een enorme rijkdom aan kruiden, bloemen en wat kleinfruit. Aangezien we niet zeker weten of wat daar groeide wel bedoeld was om door ons geplukt te worden, beperken we ons tot wat piepkleine takjes kruiden (kattenkruid, oregano, venkel, wijnruit en roomse kervel). Ook snoepen we van een paar goddelijke witte aardbeien die ik zonder haar als onrijp bestempeld zou hebben. We vervolgen ons pad door het beukenbos naar de Waal, onderweg beukennootjes rapend, mispels plukkend en stoofperen oogstend. Lizet liet mij proeven van de bessen van de meidoorn (melig, maar voedzaam en niet onaangenaam) en van de sneeuwbes (iets zurig).


Eetcultuur

"We hadden vroeger een fantastische eetcultuur", vertelt Lizet mij later aan de keukentafel in haar prachtige oude huis, "maar die zijn we door twee oorlogen en een crisis kwijtgeraakt. Vroeger hielden mensen veel kruiden bijvoorbeeld. Het komt wel weer stukje bij beetje terug. Steeds meer mensen interesseren zich nu voor eten, willen weten waar ons eten vandaag komt. Er zijn initiatieven om vergeten groenten weer te telen en op het menu te zetten. Dat is op zich een gunstige ontwikkeling, maar we moeten ook kritisch blijven. Ik zie dat er rond eten ook een zekere decadentie ontstaat. Kookboeken met allemaal hele ingewikkelde recepten en ingredienten. Dan denk ik: wat is er mis met een gewone wortel met peterselie?". Haar keuken is een goede illustratie van haar personage en kunde. Overal staan potjes met kruiden en andere ingredienten, ze heeft een complete bibliotheek met boeken over eten. Terwijl teckel Bismarck gezellig op mijn schoot kruipt haalt ze drie soorten zwarte peperkorrels om aan te snuffelen. Er gaat een wereld voor mij open.

Als ik haar vraag naar haar mening over duurzaamheid, zegt ze gedecideerd: "Keep local problems local. We moeten een zekere mate van self sufficiency hebben en zouden boeren veel meer bij de stad moeten betrekken. Wat van dichtbij komt, moet je van dichtbij halen." Om dat te onderstrepen grissen we even later bij het uitlaten van de hond nog wat walnoten, peren en appels mee van een nabij gelegen verlaten boomgaard, een paar rozenbottels uit haar eigen tuin en wat mispels uit de tuin van de buren. Met Lizet erbij overleven we de crisis wel!

Leermomenten van de dag:

• ik wist eigenlijk niet hoe mispels eruit zagen, nu wel, maar het zijn best zure vruchten die je flink moet bewerken
• geschubde inktzwammen schijnen geweldig te smaken, maar je moet ze liefst binnen een uur bereiden las ik later op internet. Dat deed ik helaas niet...
• ik dacht dat de duurzaamheid van chocola vooral over fairtrade ging. Met een pakje Australian bonbons in de hand begon ik gisteren te twijfelen. Ze hebben wel een paar biologische soorten. Wie kan mij meer over chocola vertellen?